ବର୍ଷା

Swayamprava Parhi (Chief Editor) 249 Views
3 Min Read

 

କିଏ ଜାଣେ

କେଉଁ ଗୋପନ ପ୍ରୀତିର ଭାଷାରେ

ମେଘମଲ୍ଲାର ରାଗର ଇସାରାରେ

ଆକାଶର ଉଡ଼ନ୍ତା ମେଘକୁ

ଡାକି ଆଣିଲେ

କଦମ୍ବ ଓ ଗଙ୍ଗଶିଉଳି ଗଛ,

ଫୁଲଭାରରେ ନଦି ହୋଇଗଲା

ସେମାନଙ୍କ ଦେହ,

ତମାଳ ବୀଥିରେ

ଖେଳିଗଲା ସବୁଜ ଶିକ୍ରାର ।

 

ଛଣ ଛାଉଣି ଘରର ମଥାନରେ

ବର୍ଷା ବେଢ଼େଇ ଦେଲା

ଜହ୍ନିଲଟାର ଚାନ୍ଦୁଆ ଓ

ଦିନରେ ବି ଫୁଟାଇଲା

ଜହ୍ନିଫୁଲ ତାରା ।

 

ବୈଶାଖୀ ଝାଞ୍ଜିରେ ଅତିଷ୍ଠ

ପୃଥିବୀର ଫୁଙ୍ଗୁଳା ଛାତିରେ ବର୍ଷା

ପିନ୍ଧାଇଲା ସୁନ୍ଦର ଶାଗୁଆ ପାଟ

ନାନା ଜାତି ଫୁଲ ଆଉ ନାଲି ଗୁଲୁ ଗୁଲୁ

ସାଧବ-ବୋହୂଙ୍କୁ ଡାକି

ରଙ୍ଗ ବେରଙ୍ଗର ବୁଟି ଫୁଟାଇଲା

କୋଟିକମ କରି ପାଟସାରା ।

 

ବର୍ଷାଋତୁ

ବିରହର ଋତୁ, ତେଣୁ

ସେ ଡାକି ଆଣିଲା

ବିରହକୁ ଓ ମନେ ପକାଇ ଦେଲା

ହାତଛଡ଼ା ହୋଇଥିବା ମଧୁମାସ,

ଉପହାର ଦେଲା

ଅତୀତକୁ ରୋମନ୍ଥନ କରି ଜଳିବାର

ନୀରବିତ ମଧୁର ମୁହୂର୍ତ୍ତ ।

 

ବର୍ଷା ପାଣି ସ୍ପୀତ କଲା ନଈନାଳ

ଦିନେ ପୁଣି ସଙ୍କୁଚିତ ହେବାକୁ ଥିଲେ ବି

ସ୍ପର୍ଦ୍ଧାରେ ଫୁଲାଇ ଦେଲା

ସେମାନଙ୍କ ଛାତି ଓ ସେମାନେ

ପୃଥିବୀର ଆବର୍ଜନା ସବୁକୁ ଖୁସିରେ

କୁଳୁକୁଞ୍ଚା କରି ଫିଙ୍ଗିଦେଲେ

ସ୍ଥିତଧି ଓ ଶାନ୍ତ ସମୁଦ୍ରକୁ ।

 

ବର୍ଷା ତା ରାଜୁତି ସାର

ବାଟ ଛାଡ଼ିଦେଲା ଶରତକୁ,

ନନ୍-ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି କାଶତଣ୍ଡୀ

ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନ କରି

ପୋଛିଦେଲା ଆକାଶ ଦେହରୁ

ଦୁଃଖ ଆଉ ବିରହର କ୍ଷତ;

ଆକାଶରେ ମରାଳଙ୍କ ମାଳ ମାଳ

ପଂକ୍ତି, ସତେ ଯେମିତି ସେମାନେ

କଥା କହି ପାରୁଥିବା କବିତାର ଧାଡ଼ି ।

ବର୍ଷୠତୁ ପ୍ରତି

ଅର୍ଘ୍ୟଥାଳୀ

ଦାନେ କୁଣ୍ଠିତ କାହିଁକି ବରଷା,

ତୁ ଯେ ମହୀର ସକଳ ଭରସା ।

ତୁ କି ଏମନ୍ତ ଭାବିଥାଉ ମନେ,

ମହୀ ରହିଛି ସାଗର ବେଷ୍ଟନେ,

ତାକୁ ନ ଥିବ ଜଳର ଅଭାବ,

ତେବେ ନ ଜାଣୁ ତୁ ଲୋକସ୍ୱଭାବ ।

ବଡ଼ ହେଲେ ହେଁ ଯେ ନୀଚହୃଦୟ,

କେବେ ହୋଇଛି କି ପରେ ସଦୟ?

ମଲୀ ମଲେହେଁ ହୋଇ ଶୁଷ୍କକଣ୍ଠ,

ସିନ୍ଧୁ ସଲିଳ ବିନ୍ଦୁ ଲାଭ କଷ୍ଟ ।

କ୍ଷୁଦ୍ର ହେଲେହେଁ ମହୀକି ଅଚଳ,

ଉଚ୍ଚହୃଦୟ ହେତୁ ଦିଏ ଜଳ ।

ମେଘମାନେ ତୋ ଉତ୍ତମ ଚାକର,

ଅତି ଉନ୍ନତ ହୃଦୟ ତାଙ୍କର ।

ମହୀ-ଜୀବନ-ରକ୍ଷା-ଚିରକାଳ,

କରୁଅଛନ୍ତି ବିତରି କୀଲାଳ ।

ତୋର ଆଦେଶ ପାଇବା ମାତରେ,

ଦାନ କରିବେ ଜଳ ଅକାତରେ ।

କେହି ବୋଲିବେ ଅବା ସିନ୍ଧୁ ନୀର,

ଶୋଷି ହୋଇଛି ସିନା ଦାନବୀର ।

ନିଜେ ବିତରି ନ ଜାଣେ କୃପଣ,

ଖଣ୍ଟେ ନିଅନ୍ତି ବଳେ ତା’ର ଧନ ।

ଖଣ୍ଟ ହେଲେହେଁ ପରୁ ପ୍ରଦାନ,

କରି ଜାଣେ ଯେ ସେ ଲୋକ ପ୍ରଧାନ ।

ନିଜେ ତୁ କରି ନାହୁଁ ଖଣ୍ଟପଣ,

ଗ୍ରୀଷ୍ମ କରିଛି ତୋ କରେ ଅର୍ପଣ ।

ତୁହି ମହୀକି ଦେବୁ ଯେତେ ଜଳ,

ଦେବ ସିନ୍ଧୁକୁ ନଥୋଇ ସକଳ ।

ନୀଚହୃଦୟ ସଞ୍ôଚ ରଖେ ଧନ,

ସାଧୁ ସାଧଇ ଲୋକ ପ୍ରୟୋଜନ ।

ଫଳ ପ୍ରସୂନ ବସ୍ତ୍ର ଉପାଦାନ,

ମହୀ କରିବ ଜୀବକୁଳେ ଦାନ ।

Writer – (ସରୋଜ ରଞ୍ଜନ ମହାନ୍ତି)

Photo credit- https://bit.ly/3bbRWLk

Share This Article
ସ୍ଵୟଂପ୍ରଭା ପାଢ଼ୀ, ସମଧ୍ୱନି ପତ୍ରିକାର (ପ୍ରିଣ୍ଟ ଓ ଡିଜିଟାଲ) ସମ୍ପାଦକ, ଗାୟିକା, ଲୋକ ସଂସ୍କୃତି ଗବେଷିକା. Ms Swayamprava Parhi is an Artist, cultural journalist and folk cultural researcher. She is the Chief Editor of Samadhwani. Swayamprava has been involved in the Village Biography Writing Initiatives with school students since 2005. During Covid-19, she initiated a new approach to work with school students. She shifted her village biography work online while tying up with different schools in Odisha. She is extensively documenting issues like the Food culture of Odisha, Syncretism in India, and Music of the Marginalized Artists. Now, she is focusing on the role of Women in the Performing Folk Art forms of Odisha. She also happens to be a Documentary Filmmaker and a Pod-caster. She has been working closely with noted organic farmer Sri Natabar Sarangi since 2008 in the Narisho/Niali areas and documenting his childhood memories, life experiences and food history of coastal Odisha.
Exit mobile version