ଧୋରେ ବାୟା ଧୋ… (କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ)

ଧୋରେ ବାୟା ଧୋ ଯେଉଁ କିଆରୀରେ ଗହଳ ମାଣ୍ଡିଆ ସେଇ କିଆରୀରେ ଶୋ...

ସ୍ଵୟଂପ୍ରଭା 665 Views
5 Min Read

ମା’ ତୁ ମୋତେ ସବୁଦିନ ଧୋରେ ବାୟା ଧୋ ଗୀତ ଶୁଣଉଛୁ କାହିଁକି? କିଏ ସେ ବାୟା କହିଲୁ?
ମା କହିଲା ତୁ ଶୋଇପଡ଼ । ମୁଁ କାଲି ସକାଳୁ ଉଠିଲେ ବାୟା ଗପ କହିବି । ମୁନି ମୁଣ୍ଡ ହଲେଇ ମନାକଲା । ନାଇଁ ତୁ ଗପ ନ କହିଲେ ମୁଁ ଶୋଇବିନି । ସବୁଦିନେ ମା ତୁ ମୋତେ ଠକିଦେଉଛୁ । ଆଜି ମୁଁ ଅନେଇକି ରହିବି । ଗପ ଶୁଣିବି ।
ହଉ ଶୁଣ । ଆଖି ବୁଜି ବୁଜି ଶୁଣିବୁ । ନହେଲେ ବାୟା ଆସିଯିବ ।
ଏଁ ବଡ଼ପାଟି କଲା ମୁନି । ବାୟା ବାୟା କହି ଡ଼ରଉଛୁ କାହିଁକି? ବାୟା କିଏ?
ମା କହିବା ଆରମ୍ଭ କଲା । ଆଗ କାଳରେ ଆମ ଗାଁ ଅନ୍ଧାରିଆ ଥିଲା । ବାୟା ସବୁ ଦିନରେ ବୁଲୁଥିଲେ । ଆମେ ପାଣି ପାଇଁ ଖଣ୍ଡେ ବାଟ ଯାଉଥିଲୁ । ବେଳେ ବେଳେ ପାଣି ଆଣୁ ଆଣୁ ବାୟାକୁ ଦେଖି ଦଉଡ଼ୁ ଥିଲୁ । ବାୟା କ’ଣ ମୁନି ପଚାରିଲା? ସିଏ ଗୋଟେ ବଡ଼ ମଣିଷ ହେଲେ ଭୟ ଲାଗେ ତାକୁ ଦେଖିଲେ । ସିଏ ଅନ୍ଧାରରେ ରହେ । ଗାଁ ଭିତରେ ବାହାରେ ବହୁତ ଗଛ ଥିଲା । ଦିନରେ ବି ସବୁ ଅନ୍ଧାର ଦିଶେ । ଛୁଆମାନେ ବାୟା ଡ଼ରରେ ସଞ୍ଜ ହେଲେ ଶୋଇ ପଡ଼ନ୍ତି । ସଞ୍ଜ ହେଲେ ଘର ଦୁଆରେ ଅଗ୍ନି ଜଳେ । ବାୟା ଆସିପାରେନି ଗାଁ ଭିତରକୁ । ସିଏ ବଣ ଜଙ୍ଗଲରେ ଳୁଚିକି ରହେ । ଏବେ ଶୋଇପଡ଼ । ରାତିରେ ବେଶି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଲେ ବି ବାୟା ଆସିବ । ମୁନି ହି ହି ହୋଇ ହସିଲା । କହିଲା ମା’ଲୋ ଆମ ଦାଣ୍ଡରେ ପରା ଲାଇଟି ଜଳୁଛି । ବାୟା କେମିତି ଆସିବ ? ଅନ୍ଧାର ଆଉ ଅଛି ବୋଲି ଭାବୁଛୁ ନାଁ କ’ଣ ।
ହେଲେ ବାୟା ମାଣ୍ଡିଆ କିଆରୀରେ କାହିଁକି ରହେ ?ତୁ ମୋତେ ତ ମାଣ୍ଡିଆ କିଆରୀ କଥା କହିନୁ । ଶୋଇବି କେମିତି? ମା କହିଲା ତୋତେ ପାରି ହେବନି । ମୁଁ ତୋ ବଉକୁ ଡ଼ାକୁଛି । ନାଁ ନାଁ ତୁ ତାକୁ ଡ଼କେନା । ତୁ କହ ମାଣ୍ଡିଆ କିଆରୀ ଗପ । ସତ କହୁଛି ଏଇ ଗପ ସରିଲେ ଶୋଇ ପଡ଼ିବି ।
ମା କହିଲା ଆଗରୁ ଆମ ଗାଁ’ରେ ମାଣ୍ଡିଆ ଚାଷ ହେଉଥିଲା । ଏବେତ ମାଣ୍ଡିଆ ସାତ ସପନ । କାହିଁକି ଲୋ ମା? ମାଣ୍ଡିଆକୁ କ’ଣ ବାୟା ଖାଇଗଲା?
ମା କହିଲା ନାଇଁ ଆମ ଗାଁ ଲୋକେ ମାଣ୍ଡିଆ ଚାଷ ଛାଡ଼ିଦେଲେ । ଖାଲି ମାଣ୍ଡିଆ ନୁହଁ କୁଦୋ, ଗୁଞ୍ଜି, ରସକି ସବୁ ଚାଷ କରୁଥିଲୁ । ଧିରେ ଧିରେ ଆମ ଗାଁ ଲୋକେ ଏସବୁ ଖାଦ୍ୟ ଛାଡ଼ିଦେଲେ ।
କାହିଁକି ମୁନି ପଚାରିଲା?
ମା କହିଲା କେତେ ଖାଦ୍ୟ ଥିଲା ଏବେ ସବୁ ସାତ ସପନ । ମୁନି ପଚାରିଲା ମା କହ ଲୋ ତୁମେ କ’ଣସବୁ ଖାଉଥିଲ?
ମା ତା ପିଲାବେଳର ଖାଦ୍ୟ ମନେ ପକେଇ ପକେଇ କହିଲା । ଆମେ ଛୋଟରୁ ବଡ଼ ହବାଯାଏଁ ମହୁଲ ଭଜା, ମହୁଲ ରସା, ମହୁଲ ପୁଟକା ଖାଉଥିଲୁ । ଜଙ୍ଗଲରୁ କେନ୍ଦୁ ଗୋଟେଇକି ଆଣି ତାକୁ ଶୁଖେଇକି ରଖି ଦେଉଥିଲୁ । ବର୍ଷା ଦିନରେ କେନ୍ଦୁ ଖାଇଲେ ଭାରି ମଜା ଲାଗୁଥିଲା । ମାଣ୍ଡିଆର ଜାଉ ଖାଉଥିଲୁ । ମାଣ୍ଡିଆର ପିଠା ଖାଇବାକୁ ଭାରି ଭଲ ଲାଗେ । ରସକି ବୋଲି ଗୋଟେ ମଞ୍ଜିକୁ ଲିଆ ଭାଜିକି ଖାଉଥିଲୁ । ଗୁଞ୍ଜି ଚାଉଳର ଭାତ ରସୁଣ ଚଟଣୀ ସହ ଖାଉଥିଲୁ । କୁଦୋ ଚାଉଳର ବାସୀ ପଖାଳ ଖାଉଥିଲୁ । ସେକାଳ ପଖାଳ କୁଆଡ଼େ ଗଲା । ଏବେତ ମାଣ୍ଡିଆ, ଗୁଞ୍ଜି, କୁଦୋ ସାତ ସପନ ହେଲା । ଖାଇବ କ’ଣ?
ଜାଣିଛୁ ଜଙ୍ଗଲରୁ ଚାର ଭାଙ୍ଗିକି ଆଣୁଥିଲୁ । ଚାର ବହୁତ ମିଠା ଲାଗେ । ପାଚିଲା ଚାର ଭିତରୁ ଗୋଟେ ମଞ୍ଜି ବାହାରେ । ଚାର ମଞ୍ଜିକୁ ଗୁଡ଼ପାଗ କରି ଚାର ଖଜା କରୁ । ଚାର ଖଜା ଖାଇଲେ ବହୁତ ଭଲଲାଗେ । ମୁନି ପଚାରିଲା ମା’ ତୁ ମୋତେ ଚାର ଖଜା ଦେଉନୁ ତ? ମା କହିଲା ଏବେ ତ ଗଛ ସବୁ କାଟି ପକେଇଲେ । ଚାର ଗଛ ଅଛି ଯେ ଖଜା ଖାଇବ? ଗାଁ ପାଖରେ ଗଛ ନାହିଁ । ଆଗରୁ ଗାଁ ଭିତରକୁ ଦିନରେ ପଶିଲାବେଳେ ଅନ୍ଧାର । ଦିନରେ କଟାସ, ବିଲୁଆ ଗାଁରେ ପଶୁଥିଲେ । ଏବେ ସବୁ ଫାଙ୍କା । ସବୁଆଡ଼େ ହାଁ ହାଁ । ଖାଲି ପଡ଼ିଛି । ଗଛ କାହିଁ?
ଏତେ ଜଙ୍ଗଲ ଥିଲା ସେଠି କଣ ବାୟା ରହୁଥିଲା ? ତୁ କହୁଥିଲୁ ବାୟା ମାଣ୍ଡିଆ କିଆରୀରେ ଶୋଉଥିଲା ବୋଲି ?ସେ ବାୟା ଜଙ୍ଗଲରେ ନ ରହି ମାଣ୍ଡିଆ କିଆରୀରେ କାହିଁକି ଶୋଉଥିଲା?
ମା କହିଲା ତୁ ଶୋଇବୁ ନା ଏମିତି ଗପ ଶୁଣୁଥିବୁ? ମୁନି କହିଲା, ସତ କହୁଛି ତୁ ଆଉ ଗୋଟେ କଥା କହି ଦେ ମୁଁ ଶୋଇପଡ଼ିବି ।
ମା କହିଲା ମାଣ୍ଡିଆ ବିଲ ଭାରି ଗହଳ ହେଉଥିଲା । ସେଠି ଚୋର ଲୁଚିଲେ ବି ଧରିହେବନି । ସେଥିପାଇଁ ପାଇକମାନେ ସେଠି ଲୁଚିକି ରହୁଥିଲେ । ପାଇକ ପୁଣି କିଏ ମୁନି ପଚାରିଲା । ମା କହିଲା ରଜାଙ୍କର ସୈନ୍ୟ ।
ରାଜାମାନେ ଆଗରୁ ଶାସନ କରୁଥିଲେ । ଯେତେବେଳେ ଯୁଦ୍ଧ ହେଉଥିଲା ପାଇକମାନେ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଯାଉଥିଲେ । ଆମ ଗାଁ ପାଖ ରାସ୍ତାଦେଇ ସେମାନେ ଆଗରୁ ଯିବା ଆସିବା କରୁଥିଲେ । କିଛି ପାଇକ ତ ଏଠି ଘର କରିକି ରହିଥିଲେ । ସେଥିପାଇଁ ସେ ଗାଁ’ର ନାଁ କିଏ କିଏ ପାଇକମାଳ ବି ଡାକିଲେ । ପାଇକମାନେ ଲୁଚି ଲୁଚି ଯିବାଆସିବା କରୁଥିଲେ। ଦିନରେ ପାଇକମାନେ ମାଣ୍ଡିଆ କିଆରୀରେ ଲୁଚୁଥିଲେ । ଗାଁ ପିଲାମାନେ ପାଇକଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ ଭାରି ଡ଼ରନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ବାୟା କହନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଅଜବ ବେଶ ପୋଷାକ । ହାତରେ ଖଣ୍ଡା। ମୁଣ୍ଡରେ ପଗଡ଼ି। ଯିଏ ଦେଖିବ ସିଏ ଡରିଯିବ । ଖାଲି ପିଲାମାନେ କାହିଁକି ଆମେ ବି ଡରୁଥିଲୁ ।
ଓ! ତୁ ମୋତେ ଡ଼ରଉଛୁ ନାଇଁ । ସେଇଥିପାଇଁ ବାୟା ବାୟା କହୁଛୁ । ହେଲେ ଏବେ ବାୟସବୁ କୁଆଡେ ଗଲେ ? କହୁ କହୁ ମୁନି ଶୋଇଗଲା।

Share This Article
Ms Swayamprava Parhi is a vocal artist and a cultural journalist. She is the Chief Editor of Samadhwani Cultural Magazine (www.samadhwani.com), and director of Samadrusti Mukta Vidyalaya and Samadhwani Sanskrutika Gabeshana Kendra. Swayamprava has been involved in the Village Biography Writing Initiatives with school students since 2005.She also happens to be a Documentary Filmmaker and a Pod caster.
Exit mobile version